ارتودنسی متحرک

ارتودنسی متحرک از صفحه ای پلاستیکی تشکیل شده است که سیم هایی از کناره آن بیرون زده اند. این سیم ها به دندان ها گیر داده می شوند تا بتوانند بریس ها (braces) را در جای خود نگه دارند. ارتودنسی متحرک استفاده های محدودی دارد. دلیل اصلی آن این است که ارتودنسی متحرک محدود به جابه جایی یک دندان تنها و عریض کردن کمان بالایی یا پایین دهان است. ارتودنسی متحرک به اندازه نوع ثابت دقت ندارد و به همین دلیل نمی تواند برای جا به جایی های پیچیده یا خیلی دقیق استفاده شود. برای اینکه ارتودنسی متحرک تاثیر بیشتری داشته باشد، باید همواره به جز زمان تمیز کردن دندان و ورزش کردن استفاده شود. پس از استفاده اولیه از ارتودنسی متحرک ممکن است به دلیل اشغال فضا توسط صفحات پلاستیکی احساس عجیبی در دهان خود داشته باشید. ارتودنسی متحرک از انواع ارتودنسی می باشد که در آن خود بیمار قادر به جابه جا کردن دستگاه ارتودنسی می باشد. در این مقاله ما بر روی ارتودنسی متحرک تمرکز می کنیم.

استفاده از ارتودنسی متحرک:

جابه جایی اندک دندان مانند کج شدن تاج دندان
حرکت نسبی دندان به سمت داخل یا خارج
ارتودنسی پیشگیرانه یا مداخله گر (نگه داری فضایی باز، یا از بین بردن عاداتی مانند مکیدن انگشت) در کودکان در حال رشد
در کنار ارتودنسی ثابت برای ادامه درمان یا افزایش کشش دهانی
به عنوان نگهدارنده دندان ها برای اهداف نگهداری پس از درمان ارتودنسی ثابت

دلایلی که نباید از ارتودنسی متحرک استفاده کرد:

جایگیری نامناسب دندان ها در حالتی پیچیده مانند ازدحام بیش از اندازه دندان ها
مواردی که نیاز به : چرخش های چندگانه، جابه جایی دندان در راستای ریشه یا عمود بر آن، راحتی فضای کنترل شده و حرکت کلی دندان دارند
فاصله زیاد دندان های پیشین در حالت بسته فک (Open bite or severe deep bite)
جایگیری نامناسب دندان ها در فک پایین

بخش های مختلف ارتودنسی متحرک

بخش فعال

1) فنرها:

از سیم های استیل ضد زنگ ساخته شده اند و برای دندان های کج شده یا چرخش های اندک به خصوص در دندان های پیشین بالا استفاده می شوند. همچین برای هل دادن دندان های جلویی بالا به سمت یکدیگر نیز استفاده می شوند تا فاصله میان دندان ها از بین برود.

2) کمان ها:

از سیم های استیل ضد زنگ ساخته می شوند و در دندان های جلوی بالا گسترده می شوند و می توانند به عنوان گیره های غیر فعال استفاده شوند. (پس از عقب رفتن دندان جلویی که به سمت بیرون آمده، گیره ها استفاده می شوند تا از جلو رفتن دوباره دندان جلوگیری کنند) استفاده دیگر آن به عنوان جزوی فعال برای عقب کشیدن دندان های جلویی با جایگیری نامناسب است.

3) پیچ ها:

در ترکیب با یک پایه آکرلیکی با هدف بسط دادن فک در کودکان در حال رشد استفاده می شود. این بخش به طور خاص زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که دندان ها ازدحام زیادی دارند و بسط فک (بالا یا پایین) موجب می شود که فضا برای قرارگیری دندان ها ایجاد شود.

4) کش ها:

کش یکی از بخش های ارتودنسی متحرک است که برای جابه جایی های دوطرفه دندان در فک بالا و پایین استفاده می شوند. (برای کشیدن دندان های آسیای بالایی به سمت جلو و همزمان کشیدن دندان های آسیای پایینی به سمت عقب در بیمارانی که دارای دندان های نامرتب هستند، یا فک پایینی بیرون زده دارند).

بخش نگه دارنده (قلاب)

– برای نگه داشتن دستگاه ارتودنسی متحرک در دهان و جلوگیری از بیرون افتادن آن استفاده می شود.
– انواع مختلف قلاب: قلاب آدام (که بیشتر استفاده می شود)، قلاب جکسون، قلاب southend ، قلاب ته گرد و …

صفحه پایه

بخش آکرلیکی (بدنه اصلی) که برای اهداف زیر استفاده می شود:

حمایت از اجزای دیگر مانند اجزای فعال و قلاب ها
کمک به آنکوراژ به وسیله ارتباط با پل طاقی در کام (مقاومت در برابر حرکت ناخواسته دندان مانند جا به جایی دندان جلویی که در مقابل دندان آسیا محکم می شود.)
می تواند در سطح تراز دندان ها وارد شود تا ناهمسانی فک (جلوزدگی فک پایین) را کم کند. ( آکرلیک ضخیم شده ای که به دندان مقابل متصل می شود)

مزایای ارتودنسی متحرک در مقایسه با ارتودنسی ثابت

1) می تواند برای مسواک زدن دندان ها برداشته شود.
2) پوشش کام به محکم شدن دستگاه ارتودنسی متحرک کمک می کند.
3) تنظیم راحت ( سیم ها به راحتی خم می شوند و پایه آکرلیک می تواند به راحتی تغییر یابد.)
4) ریسک کمتری در آسیب رساندن به دندان ها دارد. (جذب ریشه به دلیل فشار اضافی در دندان اتفاق می افتد و در ارتودنسی ثابت معمول تر از ارتودنسی متحرک است)
5) پایه آکرلیکی می تواند ضخیم تر شود تا سطح تراز فک را هم در دندان بالایی و هم در دندان پایینی شکل دهد.
6) ارتودنسی متحرک هم به عنوان نگه دارنده غیر فعال و هم به عنوان دستگاهی فعال قابل استفاده است.
7) می تواند برای انتقال نیروها به بلوک های دندان استفاده شود.

معایب ارتودنسی متحرک

1) دستگاه ارتودنسی متحرک می تواند به راحتی تغییر شکل نادرست داشته باشد به خصوص در در روزها یا هفته های اولیه که دستگاه مورد استفاده قرار می گیرد و به طور مداوم از دهان خارج و دوباره جاسازی می شود.
2) با ارتودنسی متحرک تنها جابه جایی های دندان محدود ممکن می شود. جابه جایی هایی که نیازمند میزان بیشتری از فشار هستند، باید از ارتودنسی ثابت استفاده کنند.
3) برای حرکات چندگانه یک دندان بازدهی ندارد.
4) نیازمند به تکنیسین های خیلی خوب است.
5) در گفتار تاثیر می گذارد.
6) ارتودنسی متحرک برای فک پایینی به سختی قابل تحمل هستند و به همین جهت معمولا ساخته نمی شوند.